Al m’n hele leven ben ik aan het onderzoeken hoe we het beste met ontbijten om kunnen gaan. Als jong meisje werd me altijd verteld dat het de belangrijkste maaltijd is van de dag en dat je nooit je ochtend mag beginnen zonder te ontbijten. Als student rolde ik liever nog even wat langer in m’n bed dan dat ik een gezond ontbijt voor mezelf klaarmaakte en sloeg ik het daarom vaak over. Vandaag de dag vliegen de termen als intermittent fasting, overnight oats en het ideale ontbijt me om de oren en daarom vond ik het tijd worden om voor eens en altijd uit te zoeken of we nu wel of niet moeten ontbijten.
De spijsvertering opstarten
Een van de redenen dat mij altijd verteld is waarom we moeten ontbijten is omdat we alles in ons lijf op gang brengen. Echter blijkt dat er te weinig wetenschappelijk onderzoek is dat bewijst dat we met een ontbijt onze spijsvertering op gang zetten.
Ons lichaam kan energie halen uit twee verschillende bronnen: het eten dat we binnenkrijgen of de reserves die we in ons lijf hebben. Als we ons ontbijt overslaan dan teert ons lijf simpelweg op de reserves. Als je het ontbijt overslaat doe je automatisch aan een vorm van intermittent fasting. Je hebt namelijk tijdens je slaap al een periode niks gegeten en zet dit in de ochtend door. Je lichaam teert dan op reserves en dit kan positieve gevolgen hebben op je bloedsuikerspiegel en insulineresistentie.
Er zijn verschillende vormen van intermittent fasting. In de meest gebruikte vorm vast je voor 16 uur en kan je eten in de overige 8 uur. Je eet dan bijvoorbeeld je avondeten op voor 8 uur ’s avonds en je eet je eerste maaltijd weer om 12 uur ’s smiddags. In dit geval heb je verschillende opties voor die eerste maaltijd. Je kan ervoor kiezen om alsnog te ontbijten maar dan wat later, of je maakt er direct je lunch van en eet dan ook minder maaltijden op die dag. Echter maakt het niet heel veel uit of je het je ontbijt of je lunch noemt, het is en blijft namelijk hoe dan ook je eerste maaltijd.
De eerste maaltijd
Om bovenstaande reden is het wellicht makkelijker om het woord ontbijt in het Engels te analyseren. Breakfast betekent namelijk: to break the fast. De eerste maaltijd die je eet is dus per definitie altijd je ontbijt, en over de inhoud van je ontbijt is de wetenschap wel heel duidelijk. Je eerste maaltijd moet namelijk altijd voedzaam zijn. Met name voldoende eiwitten en vezels zijn belangrijk voor deze eerste maaltijd. Deze zorgen ervoor dat je lang vol blijft zitten, je geen extreme schommelingen in je bloedsuiker ervaart en je later minder de behoefte zal hebben om te snaaien.
Wanneer eet je de eerste maaltijd
De vraag is dus vooral wanneer je je ontbijt moet eten. Helaas kan ik hier geen eenduidig antwoord op geven, aangezien dit vooral persoonlijk is. Sommige mensen kunnen simpelweg hun dag niet starten zonder eerst ontbeten te hebben, en andere krijgen geen hap door hun keel de eerste paar uur van hun ochtend. Om het wat makkelijker te maken om te bepalen wanneer je moet ontbijten heb ik de voordelen beschreven van direct ontbijten en het uitstellen tot later.
De voordelen van direct ontbijten:
- Je kan wellicht beter presteren als je gegeten hebt.
- Direct ontbijten kan ervoor zorgen dat je een regelmatige stoelgang krijgt en behoudt.
- De kans dat je later trek krijgt en ongezonde keuzes maakt wordt verkleind
- Je hebt thuis makkelijker de optie om direct een gezonde eerste maaltijd te bereiden.
- Het is een fijn rustmomentje voor je aan de dag begint.
De voordelen van je ontbijt uitstellen:
- Door nog even te vasten nadat je bent opgestaan optimaliseer je je bloedsuikerspiegel en insulinerestistentie
- Het kan ervoor zorgen dat je gedurende de dag minder calorieën binnenkrijgt en je hierdoor afvalt.
- Intermittent fasting zorgt ervoor dat je slechte cholesterolwaardes kunnen dalen.
Zoals je ziet kan het op iedereen anders uitpakken. Sommige mensen zullen later op de dag meer trek hebben in ongezonde snacks terwijl andere juist minder calorieën binnenkrijgen. Sommige mensen kunnen zich beter focussen met een ontbijtje op, andere zullen juist een betere focus hebben door eerst even te vasten. Voor iedereen is en blijft het toch een kwestie van uitproberen, maar wat wel met zekerheid gezegd kan worden is dat de eerste maaltijd die je nuttigt voedzaam moet zijn en weinig suikers moet bevatten.
