Per dag komen wij in contact met duizenden bacteriën. Of het nou via je hand, in je mond komt of al op je eten zit. Uiteindelijk komen deze bacteriën in je darmen terecht, maar wat nu? Gelukkig zitten daar veel goede bacteriën, virussen en gisten. Deze micro-organismen samen worden het microbioom genoemd. Maar wat doet het eigenlijk? En wat is het überhaupt?
Wat is het microbioom?
Het microbioom bestaat dus uit verschillende micro-organismen zoals bacteriën. Deze verzameling bevolkt het hele menselijk lichaam, dus niet alleen in je darmen maar ook in je bloedvaten. Dit alles bij elkaar weegt wel anderhalve kilo. Er is nog maar weinig bekend over dit microbioom en dus wordt er veel onderzoek naar gedaan. Het is in ieder geval duidelijk dat het een zeer belangrijke functie heeft in de werking van het menselijk lichaam.
Veel micro-organismen hebben een eigen plek in ons lichaam: sommige zitten in de klieren terwijl andere leven in de luchtwegen. Als een organisme op de verkeerd plek terecht komt, zorgt het afweersysteem dat het weer terug gaat naar waar het vandaan komt. Zo wordt er voorkomen dat delen van het microbioom op een totaal verschillende plek komen en daar rare dingen gaan doen.
Functies van het microbioom
De functies van het microbioom zijn voor ieder mens verschillend. Er zijn echter toch veel functies die bij veel mensen voorkomen. Ten eerste zorgt het microbioom ervoor dat stoffen zoals vezels beter verteerd kunnen worden. De preciezere bacteriën die daar voor kunnen zorgen variëren enorm van persoon tot persoon, daarom worden er ook een enorme variëteit aan functies gesuggereerd door het microbioom.
Het microbioom beschermt ons daarnaast tegen veel ziekteverwekkers. Het microbioom zit daarom op veel verschillende plekken in ons lichaam, zo kan een ziekteverwekker moeilijk een plek vinden. Mocht die zich toch kunnen nestelen, slaat het afweersysteem alarm om de ziekteverwekker toch te kunnen elimineren. Het microbioom en het afweersysteem gaan dus hand in hand.
Nog boven dit alles produceert het microbioom in de dikke darm vitamine K. Vitamine K helpt bij het stollen van het bloed en is dus erg belangrijk voor je gezondheid. Ook produceren ze nog andere stoffen die bijvoorbeeld onder andere helpen bij het fermenteren van vezels in voeding, zoals metabolieten. Deze worden dan via de darmwand opgenomen in het menselijk lichaam. Daar kunnen de stoffen helpen met allerlei belangrijk dingen. Een voorbeeld daarvan is het transporteren van energie naar cellen in de wand van je darm.
Maar misschien wel de belangrijkste functie van het microbioom is dat ze in nauw contact staan met ons zenuwstelsel. Dit doen ze door signalen door te sturen naar onze zenuwen. Zo hebben ze een grote invloed op gedrag en humeur. Daarom kan het ook voorkomen dat je voor een presentatie waar je veel stress voor hebt, tegelijk ook nog eens last van diarree hebt.
De relatie tussen het microbioom en ziektes
Uit onderzoek blijkt dat verschillende aandoeningen, denk hierbij aan astma of obesitas, stevig samenhangt met de aanwezigheid van een verschillend microbioom. Toch weten we niet meer dan dat, omdat verschillende andere studies andere resultaten tonen. Er zijn dus nog veel vragen over het microbioom. Wat bijvoorbeeld nog hevig onderzocht wordt, is of het verschil in microbiomen een oorzaak een gevolg is van een aandoening.
De rol van voeding
De samenstelling van het microbioom hangt echter wel af van de voeding die we binnenkrijgen. Uit onderzoek blijkt dat de samenstelling van het microbioom kan veranderen als iemand plotseling op dieet gaat of drastisch anders gaat eten. Ook al is het duidelijk dat het een effect heeft op het menselijk lichaam, is het nog niet duidelijk of dit effect positief of negatief is.
Wat wel duidelijk is dat om de functies van het microbioom te stimuleren een gezonde voeding belangrijk is. Denk hierbij vooral aan bij groente, fruit, noten en ander voedsel dat rijk is aan vezels. Dit stimuleert een veelzijdig microbioom en helpt met het doden van de slechte bacteriën. Als je een tijd lang ziek bent geweest en dus je microbioom erg van streek is, kan het ook helpen om een tijdje probiotica te nemen. Zo kan je microbioom herstellen en weer sterk van start.
Het microbioom is dus een verzameling van organismen waar we nog zeer weinig van afweten. Het is duidelijk dat iedereen een verschillend assortiment aan bacteriën heeft en ook zijn er een aantal functies bekend. Zo weten we wel dat het voor de vertering, ziektes en gedrag erg belangrijk is. Het heeft dus sowieso een grote invloed op je lichaam en daarom is het ook goed om ze te onderhouden met een gezonde voeding.
