Met het nieuwe jaar in aantocht wordt door veel mensen de balans opgemaakt: wat ging goed het afgelopen jaar, maar vooral: wat kan volgend jaar beter? De intentie om bepaalde zaken in de toekomst anders dan wel beter aan te pakken, noemen we goede voornemens. Maar is het opstellen van goede voornemens eigenlijk wel een goed idee? Fitplein.nl licht toe.

Populaire goede voornemens

De decembermaand is de laatste maand van het jaar, en daarom is het zo gek niet dat door veel mensen in deze maand wordt gereflecteerd. De zaken die men anders wil gaan doen, worden in het nieuwe jaar – met hernieuwde moed – anders aangepakt. Volgens het Goede voornemens onderzoek dat jaarlijks door ING wordt uitgevoerd, wil men zich bovenal ‘minder druk maken’ (27%), meer sporten en bewegen (26%) en/of afvallen (24%). Afvallen wordt genoemd als het meest belangrijke goede voornemen. ‘Minder alcohol drinken’ komt in de onderzoeksresultaten niet voor, maar wordt in andere onderzoeken veelvuldig genoemd als goed voornemen onder volwassenen. Volgens cijfers van de website Volksgezondheidenzorg, een initiatief van het RIVM, komt onder 8% van de volwassenen dan ook overmatig alcoholgebruik voor.

Wanneer starten met goede voornemens?

Opvallend is dat in het onderzoek van ING slechts 25% van de ondervraagden 1 januari de beste dag vindt om te starten met een goed voornemen, terwijl 50% van de ondervraagden geen voorkeur heeft voor een bepaalde dag. Toch zijn de december- en januarimaanden de maanden waarin de meeste mensen starten met een goed voornemen, maar zijn tegelijkertijd de meeste goede voornemens binnen twee weken na ingang van het nieuwe jaar alweer in de prullenbak beland. Er valt dus ook iets te zeggen voor starten op een ander moment dan de eerste dag van het nieuwe jaar.

Meer aandacht voor duurzaamheid

Naast goede voornemens die vooral op het individu zijn gericht, wordt er steeds meer aandacht besteed aan goede voornemens met een maatschappelijk karakter. Zo stijgt het aandeel ondervraagden dat ‘duurzaam leven / het milieu minder belasten’ als goed voornemen noemt van 7% naar 12% in het meest recente Goede voornemens onderzoek. Laat duurzaamheid nu tevens een belangrijk thema zijn bij goede voornemens: het succes van goede voornemens is afhankelijk van de mate waarin je deze veranderingen blijvend kunt implementeren in je leven, oftewel: hoe duurzaam deze veranderingen zijn.

Verandering moet behapbaar zijn

Om ervoor te zorgen dat je goede voornemens daadwerkelijk duurzame voornemens zijn, is het bovenal belangrijk dat je realistische doelen stelt. Stel dus niet te hogen eisen aan jezelf en verwacht geen 180 graden ommekeer binnen het tijdsbestek van (minder dan) een jaar. De makkelijkste manier om goede voornemens te implementeren in je dagelijkse leven is door zogenaamde easy changes door te voeren: makkelijke veranderingen.

Het punt van reflectie

Om deze makkelijke veranderingen te kunnen definiëren, is het belangrijk om goed te reflecteren. Zo valt er best iets aan te merken op een goed voornemen als ‘afvallen’. Dat voornemen impliceert namelijk dat de weegschaal na verloop van tijd minder gewicht zou moeten aangeven, terwijl de persoon in kwestie (meer) kan zijn gaan sporten, en het totale gewicht kan zijn toegenomen door de toename in spiermassa. Streeft deze persoon eigenlijk een gezondere levensstijl na, dan zou een makkelijke verandering kunnen zijn: bepaalde zaken uit het eetpatroon schrappen. Wat vervolgens een verbeterde gezondheid, maar ook een positief effect op het gewicht tot gevolg kan hebben. 

Naast bewuste gedragsveranderingen kan reflectie ook onbewuste gedragsveranderingen in gang zetten. Doordat je intern de balans hebt opgemaakt over welk gedrag je graag zou willen veranderen, heb je je referentiekader met betrekking tot jouw huidige handelen in relatie tot jouw gewenste handelen in ieder geval verbreed. Ook wanneer je dat gewilde einddoel niet haalt, heb je al een belangrijke stap genomen: kritisch durven zijn naar jezelf, en vaststellen wat beter kan.

Ons oordeel over goede voornemens? Het kan absoluut geen kwaad om goede voornemens op te stellen. Het moment van zelfreflectie en het scherp stellen van je intenties kunnen je in het toekomstige jaar juist helpen met het maken van lastige keuzes. Ben wel realistisch in de doelen die je stelt; zo voorkom je teleurstellingen en maak je het jezelf gemakkelijk om gestelde mijlpalen te behalen. Met de kleine overwinningen die je jezelf daarmee gunt, stimuleer je ook nog eens dat fijne feel good-gevoel.