Wat is kurkuma?
Kurkuma is een specerij dat oorspronkelijk uit India komt. In het Engels zal je het tegenkomen als ‘tumeric’. De andere Nederlandse naam voor kurkuma is geelwortel. Dit komt omdat het de wortel is van de curcumaplant. Wie aan kurkuma denkt, denk ook aan gember. Dit is niet zo gek, want de planten waar deze wortels vandaan komen, komen uit dezelfde familie.
Het wordt vooral in de Oosterse keuken gebruikt en met name in India is het populair. Sinds een tijdje is ook Nederland er weg van. In Nederland wordt meestal de poedervariant gebruikt, maar het is hier en daar ook vers te vinden. Kurkuma heeft een specifieke gele kleur. Wist je trouwens dat kurkuma ook de stof is die kerrie de gele kleur geeft? De smaak van kurkuma is licht bitter, prikkelig, maar ook mild. Het is een goede smaakversterker, maar het overheerst niet snel.
Kurkuma is een van de vele superfoods. Dit zijn voedingssoorten waarvan beweerd wordt dat ze allerlei positieve effecten hebben op de gezondheid. Kurkuma bevat namelijk curcumine, wat zou zorgen voor de gezondheidsvoordelen.
Gezondheidsvoordelen
In Azië wordt kurkuma al eeuwen ingezet als medicijn. Voordat we beginnen met de gezondheidseffecten van kurkuma is het goed om te weten dat deze effecten niet wetenschappelijk bewezen zijn. Het is dus aan jou om te geloven of het waar is of niet. Kijk kritisch naar wat er beweerd wordt en gebruik het sowieso niet als vervanging van een medicijn. Kwaad kan het niet, zolang je je aan de maximale dosering houdt. Dit is 1,5 tot 3 gram verse wortel per dag of 400 tot 600 milligram per dag.
Dit zijn de gezondheidsvoordelen die kurkuma zou hebben. Kurkuma:
- Beschermt als antioxidant tegen vrije radicalen
- Werkt ontstekingsremmend
- Houdt de gewrichten soepel
- Bevordert de spijsvertering positief
- Remt de groei van bacteriën, schimmels en parasieten
- Het werkt tegen artritis
- Vermindert tandproblemen zoals tandplak, tandvleesproblemen en kiespijn
- Beschermt hart en vaten
- Is goed voor de lever
- Er zijn aanwijzingen dat het de kankerontwikkeling vertraagt, maar hier is wel weinig bewijs voor
- Werkt tegen eczeem, candida en atherosclerose
- Het geneest maagzweren
- Vermindert zwangerschapsbraken
- Werkt bij lepra
- Wordt ingezet bij slangenbeten
Kritiek
Uit sommige wetenschappelijk onderzoek blijkt dat kurkuma helemaal niet werkt. De werking wordt namelijk gebaseerd op het feit dat curcumine zich aan een bepaald eiwit bindt, wat positieve gevolgen heeft. Nu blijkt het zo te zijn dat curcumine zich helemaal niet bindt aan het eiwit, maar doet alsof. Ook wordt curcumine te snel afgebroken in het lichaam.
Hoe gebruik je het?
Ondanks dat kurkuma misschien niet de positieve gezondheidseffecten heeft, blijft het een specerij met een goede smaak en een leuke kleur. Genoeg redenen om het alsnog in huis te halen!
Gebruik je kurkuma voor de smaak en kleur? Dan kun je het in verschillende gerechten verwerken. Afhankelijk van het gerecht is een snufje tot een halve theelepel genoeg. Zie hier wat voorbeelden:
- In de soep
- Door de rijst
- Over de groenten
- Bij de saladedressing
- Door de aardappelpuree
- In kruidenmixen
- Als toevoeging aan mosterd
- Op een gekookt ei
De hoeveelheden zijn dus volledig afhankelijk van het recept. Zoek bij online recepten op hoeveel kurkuma er daarin gebruikt wordt. Ook is proeven altijd belangrijk. Voeg beetje bij beetje toe en proef tussendoor. Want toevoegen kan altijd, maar eruit halen niet!
Wil je kurkuma wel voor de eventuele gezondheidsvoordelen gebruiken? Neem dan 400 tot 600 milligram per dag. Dit is bijvoorbeeld gemakkelijk door een smoothie te mengen. Zwarte peper zorgt ervoor dat kurkuma beter wordt opgenomen, dus vergeet dit er ook niet aan toe te voegen! Nog beter is om het in een gerecht te verwerken. De stof lost namelijk niet op in water, maar in olie. Kurkuma is trouwens ook in pilvorm te verkrijgen als supplement. Dit is een stuk gemakkelijker.
Conclusie
Van kurkuma wordt beweerd dat het een aantal gezondheidsvoordelen heeft. Hiervan is helaas niet veel wetenschappelijk bewezen. Kwaad kan het niet om te proberen, zolang je de aangeraden dosis maar niet overschrijdt. Als supplement is kurkuma te verkrijgen in pilvorm of poeder. Kurkuma is een smaakmaker en smaakversterker, wat het een goede toevoeging maakt aan veel gerechten. De smaak is licht bitter, mild en niet overheersend. De voorkeur bij recepten gaat vaak uit naar de poedervariant. Naast de smaak heeft het ook nog eens een leuke gele kleur, wat het hele gerecht zal opvrolijken. Een aanrader om in huis te halen dus!
Deze blog is geschreven door Lauressa van Gewoon wat Groener.
