Rood en bewerkt vlees kankerverwekkend

Ja hoor, wij hadden natuurlijk allemaal al lang onze vermoedens, maar gisteren is het officieel door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bevestigd: rood en bewerkt vlees zijn toegevoegd aan de lijst van carcinogenen. Ofwel: rood en bewerkt vlees vallen officieel onder de kankerverwekkende stoffen. In de afgelopen tien jaar is er ondertussen al een zee aan bewijs geleverd dat overconsumptie van bewerkt vlees je kansen op kanker verhoogt (in het bijzonder op darmkanker), maar dit nieuwe rapport, door de WHO uitgebracht op 26 oktober 2015, benadrukt nog eens hoe slecht een paar extra plakjes spek voor je gezondheid zijn: slechts 50 gram bewerkt vlees per dag verhoogt je kans op het ontwikkelen van darmkanker met maar liefst 18%! Bijgevolg heeft de WHO niets anders kunnen doen dan charcuterie classificeren als kankerverwekkend. Rood vlees is “waarschijnlijk kankerverwekkend” maar er is op dit moment nog te weinig bewijs om dit definitief te ondersteunen.

Afgelopen week kwamen maar liefst 22 wetenschappers uit 10 landen bij elkaar op het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) in Lyon, Frankrijk. Zij evalueerden gegevens van tientallen jaren uit meer dan 800 studies en komen gezamenlijk tot de conclusie dat een hoeveelheid bewerkt vlees van 2 plakjes spek per dag de kans het krijgen van darmkanker met bijna een vijfde verhoogt. Dat is niet mis!

Wat is bewerkt vlees en waarom is dat kankerverwekkend?

Carcinogenen zijn alle chemische stoffen of stralingsvormen die ons genetisch materiaal beschadigt of ons metabolisme (energieomzetting processen) ernstig verstoort. Bewerkte voedingsmiddelen bevatten een grote hoeveelheid kankerverwekkende stoffen.

Wat is precies bewerkt vlees? Elk vlees dat is gemodificeerd om het langer houdbaar te maken of om de smaak te verbeteren, is bewerkt vlees. Hierin inbegrepen zijn de meest voorkomende bewerkingstechnieken zoals roken, fermentatie, zouten of het toevoegen van zout of conserveringsmiddelen: het is de toevoeging van deze methodes en (kunstmatige) stoffen en chemicaliën die de carcinogene effecten in ons spijsverteringsstelsel teweeg brengen. Dus simpelweg rundvlees door een gehaktmolen draaien betekent niet dat het gehakt dat hieruit komt ‘bewerkt vlees’ is, tenzij het verder wordt bewerkt. Goede voorbeelden zijn spek, worstjes, hotdogs, salami, corned beef en ham, als ook ingeblikt vlees en kant-en-klare vleessauzen.

Rood vlees bevat heel belangrijke proteïnen en belangrijke micronutriënten zoals B vitaminen, ijzer en zink, dus er zitten best behoorlijk goede stoffen in om onze motor te laten draaien. Echter, vleesbewerking kan leiden tot vorming van carcinogene stoffen, waaronder N-nitrosoverbindingen (NOC) en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Vleesbereiding, zoals bakken en braden, verbetert dan wel de verteerbaarheid en smakelijkheid van het vlees, maar hierdoor kunnen ook de bekende of vermoedelijke carcinogenen ontstaan, zoals de heterocyclische aromatische aminen (HAA) en PAH. Het op hoge temperatuur bakken, grillen of barbecueën leidt tot de hoogste waarden van deze carcinogenen.

De WHO heeft bewerkt vlees (zoals worst, salami, bacon en ham) de definitie gegeven van ‘kankerverwekkend voor de mens’ en zet bewerkt vlees hiermee in hetzelfde rijtje carcinogenen als alcohol, asbest, arsenicum, sigaretten en plutonium. Dat betekent overigens niet dat een plakje ham onder je eitje net zo gevaarlijk is als een sigaret bij een wijntje. BBC News meldt dat er 34.000 sterfgevallen door kanker per jaar mogelijk zijn veroorzaakt door het structureel eten van teveel bewerkt vlees, terwijl er ongeveer een miljoen sterfgevallen door kanker jaarlijks worden veroorzaakt door roken en 600.000 door alcohol.

En hoe zit het met rood vlees, is dat kankerverwekkend?

De WHO vermeldt dat er beperkt bewijs is gevonden dat 100 gram rood vlees (varkensvlees, rundvlees, lamsvlees, kalfsvlees) per dag het risico op darmkanker verhoogt met 17%. Terwijl een verhoogd voorkomen van alvleesklier- en prostaatkanker gelinkt worden aan het consumeren van rood vlees, is de link tussen rood vlees en deze verschillende vormen van kanker nog niet sterk genoeg om een definitieve verklaring hierover te kunnen geven, in tegenstelling tot het bewerkte vlees hierboven.

Moeten we nu massaal bewerkt en rood vlees laten staan?

In een kramp schieten, lijkt mij persoonlijk ook weer niet nodig. In Nederland eten mannen gemiddeld 125 gram vlees per dag en vrouwen gemiddeld 80 gram. Hiervan is ongeveer de helft bewerkt (vleeswaren, hamburgers, spek, slavink, (rook)worst, cordonbleus etc. Dat betekent dus wél dat een gemiddelde Nederlander bóven de risicogrens van 50 gram bewerkt vlees per dag uitkomt. Ga voor jezelf maar eens na hoeveel bewerkt vlees je per dag eet.

Zoals Prof. Tim Key van het Cancer Research UK en de Universiteit van Oxford zei: “Deze beslissing van de WHO betekent niet dat je moet stoppen met het eten van elk rood en bewerkt vlees, maar als je er veel (te veel) van eet, dan wil je nu misschien eens nadenken over het verminderen. Af en toe een broodje spek brengt je lichaam echt geen ernstige schade toe: een gezond dieet heeft alles te maken met matiging.” Pfewwww, gelukkig, met mate, dat konden we zelf ook nog verzinnen. Maar ik vind het toch altijd prettig als iemand met iets meer titels dan ik dat bevestigt. En als dat dan ook nog eens bevestigd wordt door talloze van zijn collega’s, dan ben ik toch een beetje gerustgesteld en haal ik een klein beetje opgelucht adem.

Kortom: verminder consumptie van rood vlees en vermijdt consumptie van bewerkt vlees.

Bronnen

Iarc

The Lancet

Ifl Science

David Wolfe

 

pompoensoep

Pompoensoep: gek op pompoenen!

Als ik erover nadenk, ben ik een ‘lentemeisje’. Ik hou ontzettend van zon, groene blaadjes aan de bomen, bloemen en de geur van de lente. ...

Recept voor een supersmoothie met watermeloen en kurkuma

Watermeloen is een van de bekendste soorten meloen. Op sommige plekken houden ze gooifeesten met deze grote meloensoort. Hier wordt niet gegooid, maar gegeten, vanwege ...
Foto door Pixabay: https://www.pexels.com/nl-nl/foto/stapel-rots-in-de-buurt-van-lake-355863/

Zo breng je je dosha’s in balans – ayurveda

Ayurveda is een eeuwenoude wetenschap die gelooft dat een ieder van ons een unieke combinatie van drie Dosha's heeft. Zo breng je ze in balans.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *